در این مقاله به بررسی 4 نوع دیگر از لوله های کاربردی در صنایع مختلف پرداخته شده است. در مقاله قبل لوله های چدنی، گالوانیزه، فرفورژه، فولادی و لوله های مسی مورد بررسی قرار گرفتند و در این مقاله قصد داریم به معرفی لوله های پلاستیکی، لوله آزبست سیمانی، لوله بتنی و لوله ها ی سفالی بپردازیم.
لوله پلاستیکی (Plastic Pipe)
یکی از انواع لوله های پرکاربرد، لوله های پلاستیکی هستند که از پلیمرهای آلی مثل پلی وینیل کلراید (P.V.C)، پلی اتیلن (P.E)، پلی پروپلین (P.P) و … ساخته می شوند. این دسته از لوله ها بسیار سبک بوده و نصب و کارایی آسانی دارند. آن ها علاوه بر توانایی انتقال آب، به دلیل این که زنگ نمی زنند، می توانند مواد خورنده مثل مایعات اسیدی یا قلیایی را نیز انتقال دهند. لوله های پلاستیکی ضریب انباسط بالایی دارند از این رو از این لوله ها نمی توان برای انتقال مواد داغ استفاده کرد. یکی دیگر از مزایای این لوله ها، رسوب گیری پایین آنهاست، زیرا سطح داخلی این لوله ها صاف و سیقلی است. لوله های پلاستیکی در برابر جریان الکتریکی مقاوم بوده و قابل اشتعال نیز می باشند.
لوله آزبست سیمانی (Asbestos Cement)
آزبست از سیلیس و سیمانی که تحت فشار متراکم شده و تبدیل به یک ماده همگن و یکنواخت شده تولید می شود که از آن لوله آزبست سیمانی ساخته می شود. این لوله ها استحکام قابل توجهی دارند اما در مقابل ضربه و فشار خارجی آسیب پذیرند. از این لوله ها به دلیل صاف بودن داخل آنها و مقاوم بودن در برابر خوردگی وزنگ زدگی، برای حمل مواد شیمیایی و اسیدی استفاده می کنند. هم چنین در سیستم آب و فاضلاب که فشار کاری پایین است هم بسیار استفاده می شوند؛ اما رسوب پذیری بالایی دارند. به طور کلی می توان گفت این لوله ها از راندمان هیدرولیکی خوبی برخوردارند، ارزان و سبک بوده و کار با آن ها راحت است. لوله های آزبست سیمانی در قطرهای 4 تا 36 اینچ ساخته می شوند، فشار تا psi 200 را تحمل می کنند و قابلیت اتصال به لوله های چدنی را نیز دارند.
لوله بتنی (Concrete Pipe)
لوله های بتنی که جنس آن ها از بتن است در دو نوع ساده و مسلح و به قطر 400 تا 2400 میلی متر ساخته می شوند. در ایران لوله های بتنی با قطر کمتر از 600 میلی متر را ساده و بالاتر از آن را به صورت مسلح می سازند که در نوع مسلح آن ها میل گرد به کار رفته است. از لوله های بتنی خالص برای فشار کم و از لوله های بتنی تقویت شده یا (R.C.C (Reinforced Cement Concrete در فشار بالاتر استفاده می شود. این لوله ها سنگین بوده و حمل و نقل و تعمیراتشان سخت است؛ اما هزینه نگهداری پایین و عمر متوسط 35 تا 50 سال دارند. در حمل فاضلاب و به طور کلی فشار کاری پایین استفاده می شوند و زنگ نمی زنند؛ اما درمقابل مواد خورنده عمرشان کم می شود.
لوله سفالی (Vitrified Clay)
این لوله ها از سفال لعاب دار ساخته شده که درمقابل تنش مقاوم نیستند. موارد مصرف آن ها فاضلاب، تخلیه و به طور کلی خطوط کم فشار می باشد. لوله های سفالی عمر طولانی دارند و درمقابل خوردگی مقاوم هستند و هم چنین به دلیل سطح داخلی صاف عملکرد هیدرولیکی مناسبی دارند.